AnalySe faSe

Exploded view

Bill of Materials

Het doel van deze exploded view was om beter te begrijpen hoe een hedendaagse sneaker is opgebouwd en gemaakt. Door de sneaker helemaal uit elkaar te halen kreeg ik inzicht in de constructie, materialen en productiemethoden die gebruikt worden.

De sneaker bestaat uit erg veel kleine onderdelen die bijna allemaal verlijmd en deels gestikt zijn. Dat maakt de sneaker stevig, maar ook erg lastig om te demonteren of te repareren. Het verlijmen van de onderdelen zorgt ervoor dat hergebruik of recycling bijna onmogelijk is.

De meeste materialen zijn synthetisch en dus op aardolie gebaseerd, zoals PU-leer, EVA-schuim en rubber. Deze materialen zijn goedkoop en functioneel, maar hebben een grote milieu-impact. In de sneaker zit veel foam voor comfort en demping, bijvoorbeeld rond de enkel en in de zool met de Air-unit. Esthetisch is de sneaker strak en symmetrisch opgebouwd, maar dat zorgt ook voor extra lagen en complexiteit.

De Nike Air Jordan 1 Mid laat goed zien hoe ver de huidige sneakerproductie nog verwijderd is van duurzaam of circulair ontwerp. De sneaker is ontworpen voor uiterlijk, comfort en massaproductie. Niet voor hergebruik, reparatie of circulariteit.

LCA raport

Met GRANTA EduPack is de Nike Air Jordan 1 Mid geanalyseerd. Er is gekeken naar de vervuiling op een aantal niveau's.

Het raport laat zien dat materiaal de grootste vervuilende factor is.

Wel geeft dit niet een volledig beeld. Zo is er niet gekeken naar de vervuiling die komt van het lopen, waarbij microplastic afslijt en beland in het milieu.

Moodboards

Modulair

Hier is gekeken naar sneakers die modulair zijn. Bij standaard sneakers worden alle onderdelen verlijmd en zijn ze niet te vervangen.

Hier zie je sneakers waarbij de zool los te halen is van de upper met verschillende verbindingen.

Het bied een mogelijkheid om alleen het nodige onderdeel vervangen. Is je zool bijvoorbeeld versleten, dan hoef je niet gelijk een gehele nieuwe sneaker te kopen.

Nature inspired

Repairable

Hier zocht ik naar sneakers die geïnspireerd waren op de natuur. Het zijn niet zomaar duurzame sneakers, maar ze eren de natuur. Waarbij materialen zo weinig bewerkt en herkenbaar zijn.

Dit vind ik zo bijzonder omdat elke sneaker het verhaal achter de materialen zichtbaar maakt. De unieke eigenschappen en schoonheid van de materialen worden benadrukt.

Hier was ik opzoek naar mogelijkheden binnen reparatie.

De 3 afbeeldingen rechts zijn methoden die skaters gebruiken om de levensduur van hun sneakers te verlengen. Het plakken van ducktape of shoogoo op de gesleten plekken. Toch worden deze drie van vervuilende materialen gemaakt. Hoe kan dit anders/ beter?

In het midden zie je de patchwork trend. Zou dit een manier kunnen zijn om oude sneakers weer een nieuw leven te geven?

Materiaal experimenten

Hier is getest met nature inspired materialen. Je kan bij zowel de mycelium en banaan in het eind materiaal goed zien waar het vandaan komt. De materialen zijn zo weinig mogelijk bewerkt en blijven herkenbaar.

De banenschillen zijn eerst gekookt en zoveel mogelijk vruchtvlees is eraf gehaald. Bij het verwijderen van het vruchtvlees moest je erg voorzichtig zijn anders breekt de schil in stukken. Vervolgens zijn ze besmeerd met glycerine en citroensap. Bij het drogen kwam ik erachter dat ik ze verkeerd om had gelegd. De randen gingen opkrullen en de stukken lieten van elkaar los. Toen heb ik ze nog wel andersom neer gelegd waardoor een aantal vellen toch nog aan elkaar vast droogden.

Het eind materiaal is erg soepel en best stevig. Wel word het super dun, wat het toch best kwetsbaar maakt. Wel blijven de bananenschillen goed herkenbaar wat veel karakter geeft.

Mycelium

Bananenleer

Voor de testen met mycelium zijn gekozen voor 2 verschillende subtraten: stro en karton. Beide subtraten moet je eerst koken om het te pasteuriseren. Je mallen en werktafel maak je schoon met een ontsmettingsalcohol, om alle bacteriën en schimmelsporen te doden voordat je het mycelium broed toevoegd. Nadat het subtraat is afgekoeld en alles schoon is kan je broed mengen met de subtraten.

Na 1 week

Na 3 weken

Dan moet je de blokken nog een aantal dagen in een dichte ruime omgeving laten verder groeien. Dan worden ook alle randen mooi wit en verder gekolonisseerd. Hierna stop je ze in de oven om het mycelium te doden en dus te laten stoppen met groeien.

Na 3 weken is de mycelium volledig gekoloniseerd en kan je ze uit hun mal halen. Ik heb geprobeerd om na bewerking te doen. Zo heb ik een blok met stro door midden geprobeerd te snijden, hierdoor het erg rommelig en gaat de stro uit steken. In die met karton heb ik gaten geprobeerd te maken, dit werkte deels goed, maar bij sommige stukken viel het bijna uit elkaar.

Het eind materiaal (rechts) is veel lichter dan ik had verwacht. De stro zorgt dat het erg luchtig blijft en de karton is al wel iets compacter. Beide zijn niet stevig genoeg om op te staan, ze zijn makkelijk in te deuken.

Later in mijn proces ga ik nog weer door met testen van materiaal. Zo test ik in de conceptfase een aantal spuugmodellen met een bioplastic. Later maak ik ook nog een test van mycelium.

Vervolg materiaal experimentatie

Idee fase

Ideematrix

Voor de ideeën matrix zijn 30 thema’s gekozen , 12 verbindingen en de 6 ontwerpstrategieën. Hier zijn combinaties mee gemaakt om tot verschillende ideeën te komen.

We zijn de idee fase met de groep gestart door middel van crazy 8's vanuit de Design Strategies. Hierop volgend heben we hoe kun je's gedaan. Zie onze gezamenlijke proces pagina voor meer diepgang.

One piece

Verschillende testen gedaan hoe je uit 1 stuk stof de upper kan maken. Hoe de verschillende manieren van vouwen zorgen voor verschillende sluitingen. Bijvoorbeeld dat je via de achterkant in je sneaker kan stappen, waarna je hem sluit. Ook heb ik gekeken hoe je aanpasbaarheid toe kan voegen.

Skate sneaker

Mockup 2

Mockup 1

Gekeken hoe je een skateboard sneaker kan maken die het gemakkelijk maakt om slijtage punten te repareren.

Vanuit deze ideeën ben ik 3 richtingen gaan onderzoeken:

Mono

Een sneaker volledig gemaakt uit één materiaal, bijvoorbeeld mycelium. Een andere mogelijke optie was om de sneaker ook helemaal uit één geheel te maken zoals je ook bij crocs hebt.

Ik wou dit wel gaan testen maar mycelium kost veel tijd om te groeien, dan ben je elke keer zo'n 3 weken verder. Dit concept werd niet gekozen met de kesselring maar uit nieuwschierigheid ben ik dit nog wel gaan testen.

Kesselring

Met de groep hebben we de kesselring methode gebruikt om de meest kansrijke ideeën te selecteren. Iedereen had 3 ideeën gepresenteerd en die we gezamenlijk punten gaven op verschillende aspecten. Van alle 12 iedeeën kwamen besloten we door te gaan met de 6 sneakers die het beste scoorden. De skate sneaker viel hier nog net tussen en nam ik dus mee naar de concept fase.

1

2

3

conceptfase